43. rocznica pogromu romskiego w Oświęcimiu, który miał miejsce w dniach 21-22 października 1981 roku.

Te tragiczne wydarzenia pozostają bolesnym wspomnieniem w historii polsko-romskich relacji, przypominając o krzywdach, jakie Romowie doznali ze strony lokalnych mieszkańców podsycanych fałszywymi informacjami i prowokacjami.

Pogrom w Oświęcimiu, choć często przedstawiany jako spontaniczny wybuch nienawiści, był w rzeczywistości wynikiem manipulacji i dezinformacji szerzonych przez ówczesne siły Bezpieczeństwa. Plotki o przesiedleniu Romów do Oświęcimia czy rzekomym wykupieniu przez nich budynku komunalnego miały na celu wywołanie negatywnych emocji wobec społeczności romskiej. W rezultacie powstał „Komitet na rzecz wypędzenia Cyganów”, a Romowie stali się celem agresji, która doprowadziła do niszczenia mienia i zmusiła wiele rodzin do ucieczki.

W odpowiedzi na te wydarzenia władze zaproponowały Romom opuszczenie Oświęcimia i osiedlenie się w wyznaczonym getcie pod Bielskiem. Propozycja ta została odrzucona, jednak w wyniku dalszych negocjacji Romowie otrzymali paszporty umożliwiające wyjazd z Polski, co de facto oznaczało przymusową emigrację. Ostatnia grupa Romów wyjechała 13 grudnia 1981 roku, w dniu wprowadzenia stanu wojennego.

43 lata po tych wydarzeniach, musimy pamiętać o tej tragicznej karcie historii. Pogrom oświęcimski to przestroga przed lekceważeniem napięć społecznych i przypomnienie, że nie możemy pozwolić na powtarzanie się takich wydarzeń. Należy nieustannie pracować nad zwalczaniem stereotypów, uprzedzeń i nienawiści, aby takie tragedie nigdy więcej nie miały miejsca.