2. odcinek serii „Romowie – Tak Blisko, a Tak Daleko” – Józef Merstein Jochymczyk
Drugi odcinek serii „Romowie – Tak Blisko, a Tak Daleko” zabierze Was w fascynującą podróż przez magiczny świat romskiej muzyki inspirowanej Django Reinhardtem. Dowiecie się czym jest Sinti Jazz i poznacie niezwykłą gitarową historię rodziny Mersteinów. Odkryjecie sekrety romskiej kuchni, poznacie przepis na „kurę po romsku” oraz poznacie niezwykłe historie z podróży i koncertów w czasie komunizmu.
Gdzie oglądać: na naszym kanale YouTube:
https://www.youtube.com/@CHIKR24
Bezpośredni link do odcinka:
Z ogromnym entuzjazmem zapraszamy Was na pierwszy odcinek naszej nowej serii dokumentalnej: „Romowie – Tak Blisko, a Tak Daleko”. W roli głównej wystąpi Michell Siwak – charyzmatyczna artystka, której młodość, talent i wyjątkowa wrażliwość otworzą przed Wami drzwi do fascynującego i zaskakującego świata.
Dlaczego warto obejrzeć?
Michell Siwak – młoda artystka o niezwykłym głosie, która łączy tradycję z nowoczesnością.
Unikalna perspektywa – zobacz życie Romów z bliższej, bardziej osobistej strony.
Bogactwo kultury – odkryj tradycje, historię i współczesne wyzwania romskiej społeczności.
Dołącz do nas i wyrusz w niezwykłą podróż!
Gdzie oglądać: na naszym kanale YouTube:
https://www.youtube.com/@CHIKR24
Bezpośredni link do odcinka:
Zapraszamy Was do odkrycia naszej nowej, wyjątkowej serii: „Romowie – Tak Blisko, a Tak Daleko”! To 6 odcinków pełnych inspiracji, które zabiorą Was w niezwykłą podróż do świata romskiej muzyki, tradycji i pasji.
Co na Was czeka?
Autentyczne historie – poznacie sześciu artystów, którzy otwarcie dzielą się swoją drogą do sukcesu.
Muzyka i tradycja – zanurzycie się w dźwiękach i zwyczajach, które kształtują romską tożsamość.
Współczesne wyzwania – zobaczycie, jak Romowie łączą swoje dziedzictwo z nowoczesnym światem.
Pierwszy odcinek już wkrótce!
Nie przegapcie – subskrybujcie nasz kanał, aby być na bieżąco:
https://www.youtube.com/@CHIKR24
Dołączcie do nas i pozwólcie się porwać tej niesamowitej podróży!
5 listopada w Centrum Kultury Żydowskiej na krakowskim Kazimierzu odbyły się obchody Międzynarodowego Dnia Języka Romskiego. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Centrum Historii i Kultury Romów oraz Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.
Spotkanie rozpoczęło się wykładem prof. Sławomira Kapralskiego pt. „Język: klucz do romskiego świata”. Profesor przybliżył zgromadzonym uczestnikom historię i genezę języka romskiego, jego rozwój oraz ogromne znaczenie, jakie ma on dla podtrzymywania tożsamości i odrębności kulturowej Romów. W swoim wystąpieniu zwrócił także uwagę na wyzwania, przed jakimi staje ten język w obliczu globalizacji i szybkiego rozwoju technologii.
Po wykładzie uczestnicy wzięli udział w żywej dyskusji, zadając pytania zarówno o język, jak i o kulturę, obyczaje, wierzenia oraz aktualną sytuację Romów w Polsce i Europie. Na pytania odpowiadali prof. Kapralski oraz Dyrektor Centrum Historii i Kultury Romów, Władysław Kwiatkowski.
Kulminacją wieczoru był koncert wirtuoza skrzypiec Marka Baloga wraz z jego zespołem. Muzycy stworzyli niezapomniane widowisko pełne pasji i wirtuozerii, które porwało publiczność od pierwszych akordów. Piękne wnętrze dawnej modlitewni Bejt ha-midrasz doskonale współgrało z harmonią dźwięków, tworząc magiczną atmosferę i wieczór pełen wzruszeń i radości. Publiczność nagrodziła artystów owacją na stojąco.
Podziękowania dla Centrum Kultury Żydowskiej – Center for Jewish Culture za udostępnienie przestrzeni Centrum, profesora Sławomira Kapralskiego za wygłoszenie wykładu, Marka Baloga wraz z zespołem oraz Sabiny Kwiatkowskiej za obszerną dokumentację fotograficzną.
Serdecznie dziękujemy wszystkim uczestnikom za obecność i już teraz zapraszamy na kolejne wydarzenia organizowane przez Centrum Historii i Kultury Romów.
1 listopada obchodzimy Dzień Wszystkich Świętych — czas zadumy nad nieuchronnością przemijania, ale też nad siłą wspomnień i miłości, która łączy nas z tymi, którzy odeszli. To okazja do refleksji nad wartościami, które chcemy pielęgnować i moment, który pozwala nam zatrzymać się, by spojrzeć na nasze życie z wdzięcznością i pokorą. W tej zadumie znajduje się zarówno smutek, jak i poczucie pokoju, które przypomina, że życie wypełnione wspólnymi chwilami i szacunkiem dla pamięci o zmarłych staje się pełniejsze i bardziej świadome.
Dla Romów pamięć o zmarłych i jej pielęgnowanie to wyjątkowa część dziedzictwa kulturowego. Zmarły w kulturze romskiej nadal zajmuje ważne miejsce w społeczności, a rodzina dba o jego pamięć i szacunek dla jego życia. W okresie Wszystkich Świętych Romowie odwiedzają groby bliskich, by wspominać ich życie i opowiadać o ich wartościach młodszym pokoleniom. Jest to czas, w którym rodzina gromadzi się, dzieląc się opowieściami i wspomnieniami, co wzmacnia, poczucie więzi między pokoleniami.
Romowie wierzą również, że duchy zmarłych towarzyszą nam i otaczają opieką. Obecność bliskich, którzy odeszli, stanowi ważne źródło poczucia bezpieczeństwa, a także inspiracji do prowadzenia życia w zgodzie z tradycyjnymi wartościami – wzajemnym szacunkiem, pomocą i lojalnością wobec rodziny.
Pamiętając o tych, którzy odeszli, uczymy się doceniać każdą chwilę i dążyć do nadania naszemu życiu głębszego sensu i pielęgnować więzi z bliskimi, które nadają mu wartości.
W rocznicę pogromu Romów — mało znanej karty historii Oświęcimia — zapraszamy do odsłuchu reportażu Antoniego Rokickiego reprezentującego Studio Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia.
Szerzej o reportażu w podcaście „Wystarczy iskra” na antenie Trójki — Programu 3 Polskiego Radia w „Klubie Trójki — Audiodokument”.
43. rocznica pogromu romskiego w Oświęcimiu, który miał miejsce w dniach 21-22 października 1981 roku.
Te tragiczne wydarzenia pozostają bolesnym wspomnieniem w historii polsko-romskich relacji, przypominając o krzywdach, jakie Romowie doznali ze strony lokalnych mieszkańców podsycanych fałszywymi informacjami i prowokacjami.
Pogrom w Oświęcimiu, choć często przedstawiany jako spontaniczny wybuch nienawiści, był w rzeczywistości wynikiem manipulacji i dezinformacji szerzonych przez ówczesne siły Bezpieczeństwa. Plotki o przesiedleniu Romów do Oświęcimia czy rzekomym wykupieniu przez nich budynku komunalnego miały na celu wywołanie negatywnych emocji wobec społeczności romskiej. W rezultacie powstał „Komitet na rzecz wypędzenia Cyganów”, a Romowie stali się celem agresji, która doprowadziła do niszczenia mienia i zmusiła wiele rodzin do ucieczki.
W odpowiedzi na te wydarzenia władze zaproponowały Romom opuszczenie Oświęcimia i osiedlenie się w wyznaczonym getcie pod Bielskiem. Propozycja ta została odrzucona, jednak w wyniku dalszych negocjacji Romowie otrzymali paszporty umożliwiające wyjazd z Polski, co de facto oznaczało przymusową emigrację. Ostatnia grupa Romów wyjechała 13 grudnia 1981 roku, w dniu wprowadzenia stanu wojennego.
43 lata po tych wydarzeniach, musimy pamiętać o tej tragicznej karcie historii. Pogrom oświęcimski to przestroga przed lekceważeniem napięć społecznych i przypomnienie, że nie możemy pozwolić na powtarzanie się takich wydarzeń. Należy nieustannie pracować nad zwalczaniem stereotypów, uprzedzeń i nienawiści, aby takie tragedie nigdy więcej nie miały miejsca.
W atmosferze pełnej szacunku i refleksji, 19 października w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbyło się wydarzenie upamiętniające 80. rocznicę zagłady Romów i Sinti. Centrum Historii i Kultury Romów reprezentował dyrektor Władysław Kwiatkowski.
Wydarzenie miało na celu przypomnienie o tragicznych losach Romów w czasie II wojny światowej. Koncert z udziałem artystów związanych z kulturą romską był nie tylko hołdem dla ofiar, ale również lekcją na temat holokaustu Romów.
Program muzyczny obejmował zarówno tradycyjne utwory romskie, jak i współczesne interpretacje, które ilustrują bogactwo i różnorodność kultury romskiej. Muzyka, będąca ważną częścią dziedzictwa Romów, ma moc łączenia ludzi i budowania mostów między różnymi kulturami.
Serdeczne podziękowania dla Romskiego Stowarzyszenia Oświatowego „Harangos” (RSO Harangos) za zaproszenie.
Foto: FB/@RSO Harangos, Igor Szarafin
10 października w wieku 68 lat, wskutek problemów ze zdrowiem, zmarł Ľubo Virág. Wybitny słowacki, romski piosenkarz, muzyk, kompozytor i autor tekstów.
Swoją przygodę z muzyką rozpoczął w wieku trzynastu lat. Grał na gitarze i perkusji. Był jednym z założycieli pop-rockowego zespółu Zenit — popularnego na Słowacji od lat 70. Był solistą między innymi nieistniejącego już Big Bandu Radia Bratysława, solistą 55-osobowej Orkiestry Zlaté Husle, Fantasy Orchestra.
Ľubo Virág występował nie tylko z romskimi orkiestrami, ale także z solistami światowej sławy, z divą operową Márią Eliášovą, Janą Kocianovą, Martinem Babjakiem, Peterem Dvorskim, Karlem Gondolanem, Jiřím Stivínem czy Otto Weiterem oraz wieloma innymi.
„Krytycy muzyczni porównywali go do niezapomnianego śpiewającego magika Karola Duchonia. Słuchacze na jego koncertach płakali ze wzruszenia lub szczęścia. Śpiewał romskie piosenki prosto z serca jak nikt inny. W Czechach, gdzie miał już niemal rodzimą scenę, nazywano go słowackim Pavarottim lub Bocellim.”
Kiedy odchodzi wybitny muzyk, świat muzyki traci niepowtarzalny talent, którego wpływ i twórczość pozostają na zawsze w sercach słuchaczy. Taki moment jest okazją do złożenia hołdu i wyrażenia podziękowań za wszystko, co artysta wniósł do kultury oraz jak wpłynął na życie swoich fanów i współczesnych mu twórców.
Dziękujemy Ľubo!
Foto: FB/Igor Matovic
Z wielką radością przyjęliśmy wiadomość, że głos Romów wybrzmi w salach kinowych na całym świecie.
Pixar Animation Studios – amerykańska wytwórnia komputerowych filmów animowanych prowadzi casting na rolę lektora do nadchodzącego anglojęzycznego filmu animowanego.
Bohaterowie — 17-letnia Lena i 70-letni Papu Emil — są romskimi muzykami.
Niestety nie znamy szczegółów produkcji. Znamy za to wymagania, jakie wytwórnia stawia wobec kandydatów. Jednym z nich — jest znajomość języka romskiego. Nie jest to wymóg konieczny niemniej, usłyszymy go w filmie.
Do 31 października można zgłaszać swoją kandydaturę.
Zachęcamy!
Więcej informacji pod poniższym linkiem:
https://ergonetwork.org/2024/10/pixar-is-looking-for-roma-voices/
